Είναι αλήθεια πως σε όλους αρέσει το φρέσκο ψωμί ημέρας, όπως επίσης και το ότι πολλές συνταγές αναφέρουν στα υλικά τους «μπαγιάτικο» ψωμί.
Θα αναρωτηθείτε γιατί έχω βάλει την λέξη μπαγιάτικο σε εισαγωγικά. Όταν ένα τρόφιμο αρχίσει να αλλοιώνεται ή βρίσκεται λίγο πριν από αυτό το στάδιο, λέμε μυρίζει μπαγιατίλα, δηλαδή έχει πάρει την μυρωδιά του πολυκαιρισμένου. Η μπαγιατίλα στο ψωμί που μένει για κάποιο διάστημα, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, εκτός ψυγείου ή κλεισμένο σε πλαστικό, μπορεί να οφείλεται και σε ανάπτυξη μυκήτων ή άλλων μικροοργανισμών.
Ασφαλώς όταν αναφερόμαστε στο μπαγιάτικο ψωμί στις συνταγές, δεν μιλάμε γι αυτό το είδος αλλά μάλλον για ψωμί που περισσεύει και δεν θα είναι φρέσκο την επόμενη μέρα. Αυτό το ψωμί θα μας απασχολήσει σε αυτό το άρθρο. Δεν θα το αφήσουμε να μπαγιατέψει, να χαλάσει. Το πολύ μέχρι την επομένη πρέπει να το ετοιμάσουμε για την αξιοποίησή του.
Υπάρχουν πολλοί τρόποι να το χρησιμοποιήσουμε γιατί σίγουρα δεν θα το πετάξουμε. Ας δούμε μερικούς
1. Κάνουμε παξιμάδια
Κόβουμε το ψωμί σε φέτες, στο πάχος που επιθυμούμε. Στρώνουμε τις φέτες σε μονή σειρά σε ταψί και ψήνουμε στους 100° στον αέρα ή με αντιστάσεις για 10 λεπτά από κάθε πλευρά ή όσο να πάρουν το επιθυμητό χρώμα και να ψηθούν πολύ καλά. Όταν είναι έτοιμα, αφού κρυώσουν, τα φυλάμε για αρκετό καιρό σε κατάλληλο σκεύος, και τα χρησιμοποιούμε π.χ. στους κεφτέδες ή όπου αλλού χρειάζεται μουσκεμένο ψωμί.
2. Το χρησιμοποιούμε για μπρουσκέτες ή επάνω στην γαλλική κρεμμυδόσουπα
Η εκτέλεση είναι όπως και για τα παξιμάδια, μόνο που ψήνουμε τις φέτες λιγότερο χρόνο. Μόλις πάρουν απαλό χρυσό χρώμα είναι έτοιμες να χρησιμοποιηθούν αμέσως, σύμφωνα με την συνταγή μας.
3. Κάνουμε κρουτόν
Κόβουμε το ψωμί σε φέτες και κατόπιν σε κύβους στο μέγεθος που ορίζει η συνταγή μας. Ψήνουμε στους 170°, για 10-12 λεπτά μέχρι να πάρουν χρυσαφί χρώμα, ή τους τηγανίζουμε με λίγο λάδι ή βούτυρο ή ανάμικτο. Μπορούμε και να τα αρωματίσουμε με σκόνη σκόρδου, ρίγανη, θυμάρι ή με ό,τι ταιριάζει στην συνταγή μας.
4. Το ξαναχρησιμοποιούμε σαν φρέσκο
Κόβουμε οποιουδήποτε είδους ψωμί της ίδιας μέρας, που δεν θα μας χρειαστεί, σε φέτες, και το βάζουμε σε σακουλάκια τροφίμων. Αρκεί να βγάλουμε όσο μας χρειάζεται 20 λεπτά περίπου πριν το χρειαστούμε και προαιρετικά το ζεσταίνουμε 10-12 λεπτά στους 160°, θα γίνει σαν φρέσκο. Το πολυτελείας δεν δίνει τόσο καλό αποτέλεσμα.
5. Κάνουμε τρίμματα φρέσκα ή φρυγανισμένα για πανάρισμα
Αφαιρούμε την κόρα από το ψωμί και το κόβουμε σε φέτες και κατόπιν σε μπουκιές. Τις απλώνουμε σε κάποιο σκεύος να ξεραθούν με τον αέρα, ή τις στεγνώνουμε για 6-7 λεπτά στον φούρνο στους 80°, να στεγνώσουν χωρίς να φρυγανιστούν. Όταν κρυώσουν τις τρίβουμε σε δόσεις στο μούλτι και τις χρησιμοποιούμε αμέσως ή τις φυλάμε σε σακούλες τροφίμων στην κατάψυξη.Αν το ψωμί είναι λίγο, βάζουμε τις φέτες ολόκληρες σε σακούλα στην κατάψυξη και όταν χρειαστούμε βγάζουμε όσες θέλουμε, τις ξεπαγώνουμε σε θερμοκρασία δωματίου και συνεχίζουμε όπως προείπαμε.
Στην περίπτωση αυτή το ψωμί δεν είναι πολύ λεπτό, όπως φαίνεται στο αριστερό τμήμα της φωτογραφίας. Αν το θέλουμε πιο λεπτό, αλλά όχι τόσο ψημένο όσο το έτοιμο τρίμμα φρυγανιάς, ψήνουμε τα τρίμματα στους 150° για 15-20 λεπτά, μέχρι να πάρουν απαλό μπεζ χρώμα και να στεγνώσουν. Όταν κρυώσουν τα ξαναβάζουμε στο μούλτι και με ελάχιστο τρίψιμο γίνονται πολύ λεπτά, όπως στο δεξιό τμήμα της φωτογραφίας.
Το πανάρισμα με τρίμματα είναι καλύτερο από τα τρίμματα έτοιμης φρυγανιάς που είναι πολύ ψημένα και μερικές φορές καίγονται πριν προλάβει να ψηθεί το παρασκεύασμα που τυλίγουν.
Εκτός από πανάρισμα μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο δέσιμο μιας σούπας.
Να το χρησιμοποιήσουμε αντί για φύλλο σε μια υπέροχη τυρόπιτα.
Η συνταγή εδώ